تفسیر آزمایش آمونیاک Ammonia NH3
Ammonia, NH3
نام آزمایش: آمونیاک ( Ammonia )
چرا و چه موقع آزمایش انجام می شود؟
- اندازه گیری آمونیاک خون برای ارزیابی وضعیت سلامت کبد
- اختلال ژنتیکی در چرخه متابولیسم اوره
- انسفالوپتی در اثر بیماری کبد، سندرم ری (Reye′s syndrome)
- اختلال در سطح هوشیاری به دلیل نامعلوم
- استفراغ مکرر و بی حالی نوزاد چند روز پس از یک عفونت ویروسی
نمونه مناسب:
خون سیاهرگی (خون کامل یا ضد انعقاد)
آمادگی برای انجام آزمایش:
عدم استفاده از دخانیات قبل از نمونه گیری توصیه می شود.
هدف از انجام آزمایش:
آمونیاک توسط باکتری های روده و نیز در اثر متابولیسم پروتئین ها در سلولهای بدن تولید شده و به عنوان پسماند به کبد منتقل و در آن جا به اوره و گلوتامین تبدیل می شود. سپس اوره به کلیه منتقل و از طریق ادرار دفع می شود. اگر آمونیاک در چرخه ی اوره به طور کامل تجزیه نشود، در خون تجمع می یابد. آمونیاک از مرز مغزی-خونی ( Blood brain barrier ) عبور می کند. آمونیاک و سایر متابولیت های کبد در مغز تجمع یافته و منجر به آنسفالوپاتی می گردد. تغییرات مغزی و عصبی به وجود آمده می تواند باعث گیجی، احساس سردرگمی، خواب آلودگی و بالاخره بیهوشی شود. افزایش آمونیاک در نوزادان و کودکان سبب استفراغ مکرر و بی حالی شدید شده و چنانچه مداوا نشود، منجر به تشنج، اختلال در تنفس و در نهایت از هوش رفتن نوزاد می شود.
تفسیر نتیجه آزمایش:
آزمایش آمونیاک معمولاً با پانل آزمایش های کبد و کلیه، قند خون و الکترولیت ها همراه می باشد. علل عمده اختلال در پروسه تولید و تصفیه آمونیاک که منجر به افزایش آمونیاک خون می گردد، عبارتند از: بیماری های کبد، نارسایی خون به کبد، سندرم ری (Reye′s syndrome) و اختلالات ژنتیکی در چرخه ی متابولیسم اوره که با اختلال آنزیمی همراه است.
علل دیگر افزایش آمونیاک عبارتند از: خونریزی معده و روده، فعالیت عضلانی، بسته نگه داشتن تورنیکت به مدت طولانی، مصرف بعضی داروها از جمله الکل، باربیتورات، مدرها، والپورات سدیم و خواب آورها و کشیدن سیگار.
عواملی که موجب کاهش آمونیاک می شود عبارتند از: افزایش فشار خون و مصرف بعضی از آنتی بیوتیک ها ( مثل نئومایسین)