هپاتیت بی ( Hepatitis B (HBV) )
نام آزمایش:
- هپاتیت بی (Hepatitis B)
هدف از انجام آزمایش:
هپاتیت B یک بیماری عفونی است و عامل بیماری زای آن ویروس هپاتیت B می باشد. ویروس هپاتیت B یکی از عوامل متعدد ایجاد هپاتیت- التهاب کبدی است. ویروس هپاتیت B (HBV) یکی از پنج گروه ویروس های هپاتیت است که تاکنون شناسایی شده اند. سایر ویروس های هپاتیت عبارتند از: ویروس A,C,D,E . عوامل دیگر ایجاد کننده ی هپاتیت عبارتند از: مصرف بعضی از داروها، بعضی از بیماری های مادرزادی و بیماری های اتوایمیون.
HBV شایع ترین عامل ایجاد هپاتیت حاد و همچنین شایع ترین عامل هپاتیت مزمن ویروسی در بعضی مناطق جهان است. ویروس HBV از راه تماس با خون آلوده به ویروس یا دیگر مایعات بدن آلوده به ویروس، از شخصی به شخص دیگر منتقل می شود.
- راه های متداول انتقال این ویروس عبارتند از:
- استفاده از سرنگ آلوده ( در معتادین تزریقی)
- ارتباط جنسی با فرد آلوده به ویروس
- افرادی که در مناطقی از جهان که هپاتیت B در آن شیوع بالاتری دارد زندگی می کنند یا به این مناطق سفر می کنند، در مقایسه با سایر افراد بیش تر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
- ویروس هپاتیت B می تواند در زمان تولد نوزاد یا پس از تولد، از مادر مبتلا به نوزاد منتقل گردد.
- این ویروس از طریق آب یا غذای آلوده قابل انتقال نیست. برخلاف ویروس هپاتیت A که از طریق آب و غذای آلوده منتقل می شود.
- از طریق تماس پوستی برای مثال دست دادن، بغل کردن یا بوسیدن، ویروس منتقل نمی شود.
- هپاتیت B می تواند به صورت یک بیماری خفیف ظاهر شده و ظرف چند هفته بهبود یابد، یا این که بیماری شدید و مزمن ایجاد کند که سال ها طول بکشد. در بعضی مواقع عفونت مزمن می تواند منجر به ایجاد عوارض جدی مانند سیروز کبد و سرطان کبد می شود.
- تظاهرات بالینی بیماری هپاتیت B
- عفونت حاد (Acute infection) : وجود علایم مشخصه ی بیماری به علاوه ی مثبت شدن نتیجه ی آزمایش غربالگری هپاتیت B
- عفونت مزمن (Chronic infection) : عفونت مداوم. با التهاب کبد همراه است و ویروس با استفاده از آزمایش های مختلف قابل شناسایی است.
- ناقل، بیماری غیرفعال (Inactive state carrier): ناقل بیماری به ظاهر در سلامت به سر می برد، اما ویروس در بدن او وجود دارد و می تواند دیگران را آلوده کند.
- عفونت دائم (Persistent): التهاب کبدی و علایم بیماری حضور ندارند.
- عفونت پاکسازی شده (Cleared Infection): هیچ علایمی دال بر عفونت با ویروس هپاتیت B در شخص مشاهده نمی شود، نتیجه ی آزمایشات جهت شناسایی آنتی ژن ویروس منفی بوده و علایمی از التهاب کبدی در شخص مشاهده نمی شود. با این حال ممکن است ویروس هنوز هم به صورت غیرفعال در کبد وجود داشته باشد.
- علایم بیماری هپاتیت B : علایم این بیماری به علایم انواع دیگر هپاتیت بسیار شبیه است. بعضی از این علایم عبارتند از: تب، خستگی، تهوع، استفراغ و زردی (یرقان). در این بیماری، کبد آسیب دیده و نمی تواند به طور طبیعی فعالیت کند. یکی از وظایف اصلی کبد سم زدایی ترکیبات زائد و سمی در بدن است که بیماری هپاتیت مختل می شود. به عنوان مثال بیلیروبین ممکن است به طور موثر از بدن دفع نشده و سطح آن در خون افزایش یابد. افزایش بیلیروبین باعث زرد شدن پوست و سفیده ی چشم ها (یرقان) می شود که یکی از علایم مشخصه ی بیماری هپاتیت است.
هپاتیت B یک بیماری بالقوه خطرناک است. هپاتیت اد در اکثر بیماران بزرگسال معمولاً به خودی خود بهبود می یابد. بیماری در نوزادان و کودکان آلوده می تواند به عفونت مزمن منجر شود. با واکسیناسیون افرادی که تا به حال به هپاتیت B مبتلا نشده اند می توان از ابتلای آن ها به این بیماری پیشگیری نمود. واکسیناسیون عموماً در افرادی که در معرض خطر آلوده شدن به ویروس قرار دارند انجام می شود.
ویرو هپاتیت B مسری تر از ویروس ایدز است و می تواند تا چند روز در خارج از بدن انسان زنده بماند، در حالی که ویروس ایدز چند ساعت پس از خارج شدن از بدن از بین می رود. پس از آلودگی اولیه با ویروس هپاتیت B ، تا ظاهر شدن و گسترش علایم بیماری ممکن است 6-1 ماه طول بکشد.
اکثر افراد آلوده به ویروس به سمت هپاتیت حاد رفته و پس از گذشت دوره ی عفونت حاد به طور کامل بهبود پیدا می کنند.
درصدی از افراد آلوده به ویروس، به صورت ناقلان ظاهراً سالم باقی خواهند ماند.
بعضی از افراد بعد از گذراندن دوره ی حاد بیماری و برخی بدون داشتن سابقه ی ابتلا به بیماری، با وارد شدن ویروس به بدن، به ناقلان سالم تبدیل می شوند. اینگونه بیماران بالقوه آلوده هستند و می توانند بیماری را به افراد سالم منتقل کنند. در حالی که هیچ گونه علایم بالینی ندارند و حتی آزمایش خون آنها وجود بیماری را نشان نمی دهد. به همین دلیل این گروه خطرناک ترین گروه در انتقال و شیوع بیماری درجامعه هستند. تنها راه اثبات وجود ویروس در ناقلان سالم، نمونه برداری از کبد است.
