انگل شناسی
انگل‌شناسی مطالعه انگل و میزبان، و روابط بین آنها است. انگل‌شناسی یکی از شاخه‌های زیست‌شناسی به حساب می‌آید و علاوه بر مطالعه ارگانیسم و محیط پیرامونش، نحوه زندگی انگلها را به عنوان یک روش زندگی، مورد بررسی قرار می‌دهد. این موضوع این مفهوم را می‌رساند که شاخه‌های دیگری همانند زیست‌شناسی سلولی، بیوانفورماتیک، بیوشیمی، بیولوژی مولکولی، ایمونولوژی، ژنتیک، تکامل و محیط زیست، در بخش‌هایی با انگل‌شناسی هم‌پوشانی دارند و تکنیک‌هایی را در اختیار این شاخه قرار می‌دهند.
نوع خدمت:
انگل شناسیبرچسب ها:
بدن انسان ، حیوان ، انگل
انگل چیست؟
انگل به موجودی گفته می‌شود که حداقل یک قسمت از دوره زندگی خود را در داخل یا روی بدن موجود زنده دیگری زندگی کرده و از این زندگی فایده می‌برد یا تغذیه می‌کند.
گیاه یا جانوری که دچار انگل می‌شود میزبان نام دارد. برخی از انگلها در طی زندگی خود به بیش از یک میزبان نیاز دارند.
بسیاری از انگلها از میزبان خود نه تنها غذا می‌گیرند، بلکه به عنوان پناهگاه نیز از آن استفاده می‌کنند. کرم کدو همه عمر خود را در بدن جانوری به سر می‌برد و از آن غذا می‌گیرد.
حدود ۷۰٪ انگلها از نظر بزرگی جزو میکروارگانیسم‌ها هستند، در حالیکه طول برخی از انگلها بیش از ۳۰ متر است.
انگل‌شناسی علمی است که به وسیله آن شکل خارجی و داخلی و سیر تکامل و طرز سرایت انگل به انسان و حیوان مورد مطالعه قرار می‌گیرد. زندگی انگلی عبارتست از یکی از اشکال هم‌زیستی فیزیولوژیکی بین دو حیوان از دو جنس مختلف که یکی از آنها (انگل) معمولاً کوچکتر و ضعیف‌تر بوده و در سطح یا داخل بدن جنس قوی‌تر (میزبان) زندگی و تغذیه می‌کند و در بدن او ایجاد اختلال می‌نماید. این هم‌زیستی ممکن است دایم یا موقت باشد.
پيشرفت هاي روز افزون علم پزشکي، کاهش اثرات زيان بار بيماري ها را بدنبال داشته است. اما بيماري هاي انگلي و خسارات وارده ناشي از آن ها در جهان از اهميت ويژه اي برخوردار مي باشند.
جنبه‌های زندگی انگلی
چهره واقعی زندگی انگلی غالبا قابل لمس و درک نیست، زیرا روابط بین انگلها و میزبان آنها بسیار پیچیده است. انگل شناسی در واقع یکی از چهار جنبه مختلف از سیمبیوزیس است.
سیمبیوزیس:
هر حیوان، گیاه و یا موجود زنده اولیه، آغازیان یا(پروتیستا) را که بخشی یا تمام زندگی خود را به همراه موجود دیگر از جنس دیگری می‌گذراند، یک سیمبیونت یا سیمبیوت می‌نامند. چهار شکل از سیمبیوتیک شناخته شده است. اگر چه خط تفکیک بین آنها کاملا دقیق نیست. بویژه انواع اشکال سیمبیوزیس که شناخته شده‌اند: فورزیس ، کامنسالیسم ، پارازیتیسم و موچوآلیسم می‌باشد.
– فورزیس: هیچ نوع وابستگی از نظر متابولیکی و یا غیر از آن بین آنها وجود ندارد. نمونه این نوع زندگی انتقال باکتریها توسط اتصال به پای حشرات است. اگر چه پرواز حشره از جایی به جای دیگر به انتقال باکتری منجر می‌شود، ولی هیچ اجباری در این ارتباط از دو طرف نیست و اصولا یک نوع رابطه اتفاقی است.
– کامنسالیسم: یک مثال در این مورد در شرایط محیطی دریایی ، رابطه بین آمفی پریون پرکولا یا کنتروکاپروس آکوله آتوس با شقایق دریایی. ماهی در بین خارهای شقایق دریایی زندگی می‌کند، در حالی که هیچ نوع آزاری از سوی میزبان نمی‌بیند. با توجه به اینکه ترشحات ماهی باعث حفاظت در مقابل نماتوسیتهای میزبان می‌شود. این لایه حفاظتی که ماهی ایجاد می‌کند، فقط پس از ورود و خو گرفتن اولیه ماهی است. پس از ورود ماهی به درون خارهای شقایق دریایی ، این عمل حفاظتی نیز انجام شده، ماهی از آسیب ماهی خوارها به خاطر وجود نماتوسیتهای میزبان محفوظ می‌ماند. علاوه بر محافظت ، ماهی از غذای میزبان نیز برخوردار می‌شود.
– پارازیتیسم: پارازیتیسم عبارتست از نوعی زندگی اجباری دو موجود با هم که انگل کوچکتر است و از جنبه متابولیکی با میزبان رابطه دارد. این ارتباط ممکن است دائمی باشد. مثلا کرمهای پهن نواری که در روده پستانداران دیده می‌شوند. یا ممکن است موقتی باشد، مانند، پشه‌ها ککها یا کنه‌های خونخوار. گفته می‌شود که پارازیتیسم یک رابطه اجباری است، زیرا انگل بطور معمول نمی‌تواند بدون ارتباط و تماس با میزبان خود باقی بماند.
انگلهای خونخوار مانند کنه‌ها ، ککها و پشه‌ها از نمونه‌های اولیه خونخواری مستقیم از میزبان هستند. چون ارتباط بین انگل و میزبانش عموما” شامل تماس میزبان با مواد آنتی ژنی انگل است، خواه ناخواه این مولکولها با بدنه انگل (آنتی ژنهای سوماتیک) یا ترشحات و یا مواد دفعی انگل (آنتی ژنهای متابولیک) مقایسه می‌شوند. آنتی بادیها معمولا توسط میزبان در واکنش به انگل تولید می‌شوند. بنابراین بر عکس فورزیس و کامنسالیسم زندگی انگلی علاوه بر وابستگی متابولیک در بخشی از انگل ، عموما” شامل پاسخهای میزبان در برابر بخش دیگری از انگل می‌باشد.
– موچوآلیسم: نمونه معروف این نوع زندگی گلسنگها هستند که ترکیبی از قارچها و آلگها هستند. در طی این ارتباط ، آلگها مقدار زیادی ترکیبات آلی تولید می‌کنند که این مواد توسط قارچها مصرف می‌شوند. در حالی که قارچها نیز آب و مواد معدنی مورد نیاز آلگها را تولید می‌کنند. آنها را از خشک شدن و خطر نور شدید محافظت می‌کنند. نمونه دیگر موچوآلیسم رابطه برخی از تاژکداران موجود در روده موریانه‌های چوبخوار است.
