نمونه برداری HPV در مردان

مردان به عنوان مخازن (reservoirs) و یا حامل‌های عفونت HPV (به صورت ناقل یا vector) نقش مهمی در انتقال این ویروس دارند. بنابراین، غربالگری و پایش عفونت HPV در مردان می‌تواند به طور موثری در پیشگیری از ابتلای زنان به این ویروس و کاهش ریسک سرطان دهانه رحم (کانسر سرویکس) موثر باشد.

نکته مهم:
در صورت عدم وجود ضایعه کلینیکی، مطمئن‌ترین روش برای تشخیص ناقل بودن مردان، انجام تست HPV DNA است. نرخ شیوع عفونت HPV در مردان در جوامع مختلف بین ۱٪ تا ۸۲.۹٪ متغیر است که این تفاوت به روش آزمایش و منابع بالینی مورد استفاده در تست‌ها بستگی دارد. برخلاف زنان، با افزایش سن در مردان، شیوع HPV نیز افزایش می‌یابد و به طور کلی میزان شیوع این ویروس در مردان بیشتر از زنان است.

آلودگی با چندین ژنوتایپ ویروس HPV در ۵۷٪ از مردان مشاهده شده است. با افزایش تعداد شرکای جنسی در مردان، میزان کپی ویروس در بدن آنها نیز افزایش یافته و در نتیجه، مدت زمان پاکسازی ویروس در این افراد طولانی‌تر خواهد بود. ویروس HPV حداقل در ۷۲٪ از مردانی که شریک جنسی آن‌ها HPV مثبت است، وجود دارد؛ اما تنها در ۸۳٪ از این مردان، زگیل تناسلی مشاهده می‌شود. به عبارت دیگر، اکثر این افراد دچار عفونت تحت بالینی (Subclinical Infection) هستند.

مناطق نمونه‌برداری HPV در مردان

۱. سطح آلت تناسلی (Penile Surface)
۲. حفره پوستی نزدیک به سر آلت یا حفره حشفی (The Glans/Coronal Sulcus = Preputial Cavity)
۳. ختنه‌گاه یا پوست ختنه‌گاه (Glans / Prepuce)
۴. کیسه بیضه (Scrotum)
۵. ترشحات مجرا (Urethra)
6. مایع منی
۷. ادرار
۸. پوست اطراف مقعد
۹. کانال مقعد

نکات مهم پیش از آزمایش

• بیمار در روز انجام آزمایش باید از شستشوی آلت تناسلی خود خودداری کند.
• بیمار باید از دو روز قبل از انجام آزمایش، از برقراری تماس جنسی خودداری نماید.
• برای تهیه نمونه مایع منی، شرایط مشابه آزمایش کشت اسپرم رعایت شود. نمونه مایع منی باید در ظروف استریل و از طریق خودارضایی جمع‌آوری گردد.
• مایع منی پس از تکمیل مرحله سیالیت، در دمای محیط و بدون سانتریفوژ برای استخراج DNA استفاده می‌شود.

این موارد برای دستیابی به نتایج دقیق در تست‌های HPV ضروری هستند و به بهبود دقت تشخیص کمک می‌کنند.

مناطق حساس برای نمونه‌برداری HPV در مردان

برای شناسایی دقیق ویروس HPV در مردان، نمونه‌برداری از چندین نقطه حساس انجام می‌شود، که شامل:

1. سطح آلت تناسلی: شامل قسمت‌های پشتی (dorsal) و شکمی (ventral) آلت تناسلی
2. ترشحات مجرا: استفاده از سوآب‌های نازک که به عمق ۱.۵ سانتی‌متری مجرا وارد شده و چرخش ۳۶۰ درجه انجام می‌شود.
3. مایع منی
4. پوست آلت تناسلی: شامل شیار ختنه‌گاه، تاج قسمت سر آلت (coronal sulcus)، و لگام آلت (frenulum)

روش نمونه‌برداری HPV

• سوآب‌ها: باید با استفاده از سوآب‌هایی از جنس پنبه (cotton-tipped)، و مرطوب شده با نرمال سالین انجام شود.
• نقاط نمونه‌برداری پوست آلت: شیار ختنه‌گاه، سر آلت، تاج قسمت سر آلت، و قسمت داخلی پوست حشفه (foreskin) نیز برای جمع‌آوری سلول‌ها نمونه‌گیری می‌شوند.
• نمونه‌برداری از مجرا: با سوآب‌های نازک از جنس داکرون (Dacron) یا آلژینات کلسیم که با نرمال سالین مرطوب شده و ۱.۵ سانتی‌متر داخل مجرا قرار گرفته و ۳۶۰ درجه چرخانده می‌شود.
• مایع منی: پس از مرحله سیالیت و در دمای محیط برای استخراج DNA استفاده می‌شود. به دلیل وجود مهارکننده‌های PCR، درصد مثبت‌شدن نتایج HPV در این نمونه پایین‌تر است.

نتایج مطالعات

مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از سوآب‌های خشک پلی‌استری و اسفنجی برای نمونه‌برداری از مجرا و پوست آلت تناسلی نتایج بهتری نسبت به استفاده از سوآب‌های مرطوب به همراه کاغذ سنباده‌ای دارد.

درصد مثبت شدن بتاگلوبین در نمونه‌ها (معیاری از کافی بودن میزان سلول‌ها)

• ترشحات مجرا: ۹۶٪
• پوست آلت تناسلی: ۹۴٪
• مایع منی: ۹۰٪

درصد جداسازی ویروس HPV در نمونه‌های مختلف

• پوست آلت تناسلی: ۸۸.۹٪
• ترشحات مجرا: ۵۰٪
• مایع منی: ۳۳.۳٪

توصیه برای استاندارد نمونه‌برداری HPV

نمونه‌گیری همزمان از ترشحات مجرا و پوست آلت تناسلی در تشخیص ۱۰۰٪ موارد HPV در مردان مثبت تأثیرگذار بوده است.

غربالگری برای سرطان‌های دهانی-حلقی

برای غربالگری سرطان دهانی-حلقی (Oropharyngeal Cancer)، به خصوص در افرادی که رابطه جنسی دهانی دارند، شستشوی دهانی (غرغره کردن با دهان‌شویه برای ۳۰ ثانیه) مؤثرتر از نمونه‌برداری با سوآب است.