کم کاری تیروئید: علائم، انواع، تشخیص و درمان

کم کاری تیروئید چیست؟

کم کاری تیروئید یکی از شایعترین اختلالات غدد است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمونهای T3 و T4 تولید نمیکند. این مسئله باعث کاهش سرعت متابولیسم بدن، اختلال در سوخت و ساز و بروز علائم گسترده میشود. طبق آمار، زنان بیش از مردان در معرض این بیماری قرار دارند.

مقاله کم کاری تیرویید را به صورت صوتی بشنوید.

انواع کم کاری تیروئید

۱. کم کاری اولیه تیروئید
شایعترین نوع است و به دلیل اختلال مستقیم در غده تیروئید ایجاد میشود. بیماری هایی مانند تیروئیدیت هاشیموتو (یک بیماری خودایمنی) از علل اصلی آن هستند.

۲. کم کاری ثانویه تیروئید
ناشی از اختلال در غده هیپوفیز است که هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) را ترشح میکند. تومورهای هیپوفیز یا مصرف برخی داروها از دلایل این نوع هستند.

۳. کم کاری ناشی از اختلال هیپوتالاموس
این نوع نادر به دلیل کاهش ترشح هورمون آزادکننده تیروتروپین (TRH) از هیپوتالاموس رخ میدهد که بر ترشح TSH تأثیر میگذارد.

هیپوتیروئیدی مادرزادی

این اختلال در نوزادان رخ میدهد و در صورت عدم درمان، منجر به مشکلات جدی جسمی و ذهنی میشود. از هر ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ نوزاد، یک نفر به این بیماری مبتلاست. غربالگری نوزادان بلافاصله پس از تولد و شروع درمان با هورمونهای جایگزین، از عوارض جبران ناپذیر جلوگیری میکند.

هیپوتیروئیدی خودایمنی (تیروئیدیت هاشیموتو)

در این حالت، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غده تیروئید حمله میکند و باعث التهاب و کاهش تولید هورمونها میشود. این بیماری در زنان شایعتر است و اغلب با اختلالات خودایمنی دیگر مانند دیابت نوع ۱ همراهی دارد.

کم کاری تیروئید در بارداری

کم کاری تیروئید در بارداری خطراتی مانند سقط جنین، زایمان زودرس و اختلال رشد جنین را افزایش میدهد. علائم آن اغلب با علائم معمول بارداری (مانند خستگی و افزایش وزن) اشتباه گرفته میشود. انجام آزمایش TSH در هفته های اول بارداری و مصرف داروهای جایگزین هورمونی مانند لووتیروکسین، برای کنترل بیماری ضروری است.

کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان

علائم در کودکان شامل کوتاهی قد، تأخیر در رشد دندانهای دائمی، بلوغ دیررس و کاهش رشد ذهنی است. تشخیص به موقع و درمان با هورمونهای مصنوعی از عوارض بلندمدت جلوگیری میکند.

علائم کم کاری تیروئید

• خستگی مزمن و ضعف عضلانی
• افزایش وزن غیرقابل توضیح
• عدم تحمل سرما
• خشکی پوست و نازک شدن موها
• یبوست
• صورت پف کرده و صدای خشن
• افسردگی و کاهش حافظه
• پریودهای نامنظم و خونریزی شدید
• افزایش کلسترول خون

تشخیص آزمایشگاهی کم کاری تیروئید

آزمایش های اصلی شامل اندازه گیری سطح هورمونهاست:

آنتیبادیهای ضد تیروئید (Anti-TPO): برای تشخیص بیماریهای خودایمنی مانند هاشیموتو استفاده میشود.

TSH: بالا بودن سطح TSH نشاندهنده کم کاری اولیه تیروئید است.

Free T4 و Free T3: سطح پایین این هورمونها تشخیص را تأیید میکند.

درمان کم کاری تیروئید

درمان اصلی، جایگزینی هورمونهای تیروئید با داروی لووتیروکسین است. دوز دارو بر اساس سن، وزن و شدت بیماری تعیین میشود. مصرف منظم دارو و آزمایشهای دورهای برای تنظیم دوز ضروری است.

آزمایشات تشخیص تیروئید در آزمایشگاه اندیشه

آزمایشگاه اندیشه با استفاده از تجهیزات پیشرفته و کادر مجرب، خدمات دقیقی برای تشخیص اختلالات تیروئید ارائه میدهد. مهمترین آزمایشهای قابل انجام در این آزمایشگاه عبارتند از:

• سنجش TSH، Free T4 و Free T3 با دقت بالا
• آزمایش آنتی بادی های Anti-TPO و Anti-Tg برای تشخیص بیماریهای خودایمنی
• غربالگری نوزادان برای تشخیص هیپوتیروئیدی مادرزادی
  این آزمایشگاه با ارائه نتایج سریع و قابل اعتماد، نقش کلیدی در مدیریت بهموقع بیماریهای تیروئید ایفا میکند.

کم کاری تیروئید یک بیماری قابل کنترل است که با تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، میتوان از عوارض آن پیشگیری کرد. مراجعه به آزمایشگاههای معتبر مانند آزمایشگاه اندیشه برای انجام آزمایشهای تخصصی، گام مهمی در مسیر سلامت است.